1. Kamiński M.: Grupa rodzajowa Ectateus (Coleoptera: Tenebrionidae) - filogeneza i klasyfikacja. Praca doktorska, MIZ PAN, Warszawa. Przewód w toku. Promotor: D. Iwan.

2. Łączyński P.: Filogeneza i klasyfikacja rodzajów biedronek z plemienia Chilocorini (Coleoptera: Coccinellidae) w oparciu o analizę cech morfologicznych postaci dorosłych. Praca doktorska, MIZ PAN, Warszawa. Przewód w toku. Promotor: W. Tomaszewska.

3. Schimrosczyk P. D.: Rewizja systematyczna i filogeneza chrząszczy z rodzaju Anchophthalmus Gerstaecker, 1854 (Coleoptera, Tenebrionidae). Praca doktorska, MIZ PAN, Warszawa. Przewód w toku. Promotor: D. Iwan.

4. Szawaryn K.: Filogeneza biedronek z rodzaju Epilachna na podstawie analizy markerów molekularnych. Praca doktorska, MIZ PAN, Warszawa. Przewód w toku. Promotor: W. Tomaszewska.

5. Wawer W.: „Biologiczne i środowiskowe uwarunkowania ekspansji  pająka Argiope bruennichi (Scopoli, 1772)”. Praca doktorska, MIZ PAN, Warszawa. Przewód w toku. Promotor: A. Liana.

Lekcje muzealne

Przedszkole

Temat lekcji                                                                        

Radości i smutki zwierząt dziko żyjących                                                                           6-latki                       

Szkoła podstawowa

Temat lekcji                                                                       

Co powiedziałyby dzikie zwierzęta, gdyby umiały mówić ludzkim głosem?              Klasy I-III                 

Świat zwierząt w pastelach                                                                                                   Klasy II-III

Jak naprawdę wyglądają owady?                                                                                        Klasy III-VI             

Zagrożone zwierzęta Polski                                                                                                   Klasy III-VI

Drapieżnictwo w świecie zwierząt                                                                                       Klasy III-VI             

Wczoraj był, dzisiaj nie ma czyli kilka słów

o zagrożeniach czyhających na dzikie zwierzęta                                                             Klasa IV-VI              

Gimnazjum

Temat lekcji

Spacery ornitologiczne po Parku Łazienkowskim*                                                         Klasy I-III

O przyszłości dzikich zwierząt                                                                                              Klasy I-III             

CSI Warszawa, czyli detektyw Mucha na tropie                                                               Klasy I-III                 

Opisy lekcji muzealnych

Radości i smutki zwierząt dziko żyjących                          

Lekcja muzealna obejmuje zagadnienia związane z ginącymi zwierzętami i ochroną środowiska. Pozwala w sposób łatwy i atrakcyjny przyswoić oraz utrwalić wiadomości. Przekazywane informacje są pomocne w kreowaniu prawidłowego postrzegania zjawisk przyrodniczych, w podejmowaniu określonych decyzji w stosunku do środowiska przyrodniczego oraz w kształtowaniu umiejętności analizowania i oceniania problemu wymierania rzadkich gatunków zwierząt.

Czas trwania lekcji: około 40-60 minut

Co powiedziałyby dzikie zwierzęta, gdyby umiały mówić ludzkim głosem?                             

Edukacja ekologiczna uczniów szkoły podstawowej obejmuje zagadnienia związane z ginącymi zwierzętami i ochroną przyrody. Lekcja muzealna zawierająca ćwiczenia z elementami treningu kreatywności pomaga analizować i oceniać problemy wymierania rzadkich gatunków zwierząt. Głównym celem działań edukacyjnych jest wzrost świadomości ekologicznej uczniów, rozwijanie aktywnych postaw wobec przyrody oraz kształtowanie odpowiedzialności za stan różnorodności biologicznej.

Czas trwania lekcji: około 60 minut

Świat zwierząt w pastelach 

Lekcja muzealna połączona ze zwiedzaniem wystawy i warsztatami plastycznymi. Podczas zajęć uczestnicy będą mieli możliwość przyjrzenia się wielu gatunkom zwierząt oraz dowiedzą się w jaki sposób zwierzęta zdobywają pokarm. Na warsztatach plastycznych dzieci namalują swoje ulubione zwierzę.   

Czas trwania lekcji: około 60 minut

Jak naprawdę wyglądają owady?                                    

Owady, jak naprawdę wyglądają? Z jakich części ciała składają się? Jak wyglądają ich aparaty gębowe i czym się różnią? Jakie mają zwyczaje? Na zajęciach pokażemy zdjęcia wykonane za pomocą mikroskopu skaningowego i odkryjemy niektóre tajemnice owadów.

Czas trwania lekcji: około 120 minut

Zagrożone zwierzęta Polski                                                                       

Wymieranie gatunków jest procesem naturalnym wynikającym ze zmian zachodzących w środowisku. Niestety za zmiany w dużej mierze odpowiedzialny jest człowiek, który szybko i na dużą skalę przekształca środowisko naturalne. Podczas lekcji zostaną przedstawione wybrane gatunki zwierząt zagrożonych wyginięciem, przyczyny ich wymierania oraz próby ochrony.

Czas trwania lekcji: około 120 minut

Drapieżnictwo w świecie zwierząt                                    

Lekcja muzealna omawia zależności wewnątrzgatunkowe i międzygatunkowe zachodzące w świecie zwierząt. Uczniowie dowiedzą się na czym polega drapieżnictwo i w jaki sposób zwierzęta przystosowały się do tego typu odżywiania. Przedstawione zostaną przykłady obrony zwierząt przed drapieżnikami. Uczestnicy lekcji spróbują uzasadnić, że zjadający i zjadani nawzajem regulują swoją liczebność.

Czas trwania lekcji: około 60 minut

Wczoraj był, dzisiaj nie ma

czyli kilka słów o zagrożeniach czyhających na dzikie zwierzęta                                  

Lekcja muzealna podejmuje problem wymierania rzadkich gatunków zwierząt. Głównym celem działań edukacyjnych jest kształtowanie świadomości i budowanie zainteresowania uczniów sprawami przyrody, wyrabianie nawyków i zachowań proekologicznych w życiu codziennym, rozwijanie wrażliwości na piękno przyrody.

Czas trwania lekcji: około 60 minut

Spacery ornitologiczne po Parku Łazienkowskim          

Lekcja plenerowa w Parku Łazienkowskim daje możliwość obserwacji co najmniej kilkunastu gatunków ptaków żyjących w Warszawie, z bardzo bliskiej odległości. Spacer z udziałem zawodowego ornitologa zachęca do poznania gatunków, które na co dzień nie są dostrzegane przez człowieka. Można nauczyć się odróżniania gatunków pokrewnych, np. sikor, wróbla i mazurka, a także poznać historię życia ptaków w Parku Łazienkowskim.

Czas trwania lekcji: około 60-90 minut

O przyszłości dzikich zwierząt                                                                             

Lekcja muzealna podejmuje problem wymierania gatunków dzikich zwierząt. Głównym celem działań edukacyjnych jest kształtowanie postaw badawczych i odpowiedzialności za stan różnorodności biologicznej oraz rozwijanie zainteresowań dotyczących przyrody.

Czas trwania lekcji: około 60 minut

CSI Warszawa, czyli detektyw Mucha na tropie                        

Lekcja muzealna podejmuje zagadnienia związane z entomologią sądową. Podczas aktywnych zajęć uczniowie sprawdzą w jaki sposób można rozwiązać zagadki kryminalne, gdy zawodzą metody medyczne i sądowe. Spróbują odpowiedzieć na  pytanie: czy owady mogą pomóc w ściganiu przestępców, określaniu czasu, miejsca i przyczyny śmierci? Uczestnicy lekcji zostaną na jeden dzień entomologiami sądowymi.

Czas trwania lekcji: około 180 minut

Zakończone (2011)

Kamiński M. E-Catalogue of world members of subtribe Melambiina Mulsant et Rey, 1854 (Coleoptera: Tenebrionidae: Pedinini). Okres realizacji 05.2011-12.2011. wyniki - link

Łączyński P. Rewizja systematyczna rodzaju Endochilus Weise (Coleoptera: Coccinellidae: Chilocorini). Okres realizacji: 05.2011–12.2011. wyniki – publikacja w druku

Mierzwa-Szymkowiak D. Cechy geochemiczne tarasów zalewowych warunkujące występowanie ślimaka lądowego Cepaea vindobonensis w dolinie Wisły. Cepaea vindobonensis wskaźnikiem zagrożeń powodziowych.Okres realizacji 05.2011–12.2011.

Szawaryn K. Redeskrypcja nowogwinejskich gatunków z rodzaju Afidentula Kapur, 1958. Okres realizacji: 05.2011–12.2011. wyniki – publikacja w druku

Wawer W. Udział i rola ekspansywnego gatunku Argiope bruennichi w zgrupowaniach pająków sieciowych w wybranych w wybranych regionach Polski. Okres realizacji: 06.2011–12.2011.

Realizowane

Raś M. Zależność pomiędzy budową układu tchawkowego a wielkością ciała u              owadów. Okres realizacji: 05.2012–12.2012.

Szawaryn K. Analiza morfologiczna przedstawicieli rodzaju Figura Ukrainsky, 2006 (Coleoptera: Coccinellidae: Epilachnini). Okres realizacji: 05.2012–12.2012.

Projekt  — Filogeneza, klasyfikacja i biogeografia zwierząt

Ewolucja Cyclopoida (Crustacea, Copepoda) w wodach śródlądowych - Hołyńska M.

Filogeneza i klasyfikacja rodziny Tenebrionidae (Insecta: Coleoptera) - Iwan D., Kamiński M.

Filogeneza i klasyfikacja chrząszczy z plemienia Chilocorini (Coleoptera: Coccinellidae) - Łączyński P.

Filogeneza plemienia Epilachnini(Coleoptera: Coccinellidae) - Szawaryn K.

Filogeneza kompleksu rodzin Endomychidae-Coccinellidae (Coleoptera: Cucujoidea) - Tomaszewska W.

Projekt  — Trwałość populacji i różnorodność gatunkowa zwierząt: kluczowe czynniki i mechanizmy

Zasięg Cepaea vindobonensis w Europie. Zależność rozmieszczenia gatunku od warunków geochemicznych środowiska - Mierzwa-Szymkowiak D.

Trwałość populacji Cepaea vindobonensis w różnych biofacjach - Mierzwa-Szymkowiak D.

Owady ortopteroidalne Kotliny Sandomierskiej; Prostoskrzydłe (Orthoptera) Tatr i Podhala - Liana A.

Biologiczne i ekologiczne uwarunkowania ekspansji tygrzyka paskowanego Argiope bruennichi - Wawer W.

Instytut Zoologiczny PAN powstał w 1953 roku. Jednakże w swojej pracy zachowywał ciągłość z działalnością byłego Państwowego Muzeum Zoologicznego, w oparciu o które powstał i stąd w 1955 roku obchodził 10-lecie pracy po wyzwoleniu Polski.

            Dla zobrazowania dorobku pracy Instytutu została zorganizowana wystawa, na której zwiedzający mogli zapoznać się nie tylko z pracą naukową, która stanowiła zasadniczy zakres działalności Instytutu, ale również z wkładem pracowników w organizację nauki w Polsce.

            W szeregu gablot został przedstawiony dorobek opublikowany w powojennym dziesięcioleciu. Prace naukowe Instytutu Zoologicznego szły w trzech zasadniczych kierunkach. Doskonaleniu układu naturalnego świata zwierząt poświęcono w omawianym dziesięcioleciu 20 prac. Wyniki badań morfologiczno-biologicznych różnych grup zwierząt zostały zawarte w 18 opublikowanych pracach. Wreszcie badaniu fauny Polski poświęcono 24 prace. Wyniki badań Stacji Ornitologicznej zawarto w szeregu artykułów popularno-naukowych oraz w pierwszej pracy naukowej, opartej całkowicie na materiałach pochodzących z akcji obrączkowania ptaków, prowadzonej przez Instytut.

            Osobne omówienie poświęcono pracownikom Biblioteki Instytutu, z którą bezpośrednio wiązała się nasza działalność wydawnicza. Instytut wydawał 4 czasopisma naukowe: Annales Zoologici, Fragmenta Faunistica, stanowiące również kontynuację dawnego wydawnictwa byłego Państwowego Muzeum Zoologicznego; Acta Ornithologica, pisma posiadające również stare tradycje oraz nowe wydawnictwa Acta Theriologica, poświęcone badaniom ssaków. Ponadto Instytut wydawał 3 serie wydawnictw popularnych, a mianowicie Fauna słodkowodna Polski, Popularne monografie zoologiczne, Klucze do oznaczania owadów Polski. Z bogatą działalnością wydawniczą wiązała się akcja wymiany wydawnictw, prowadzona przez Bibliotekę. Wymiana, która w 1939 obejmowała 614 placówek krajowych i zagranicznych, zaczęła się po wojnie w 1946 roku od skromnej liczby 112 placówek. Jednakże już w 1952 roku poziom przedwojenny został przekroczony i w 1955 roku prowadzono wymianę z 708 placówkami, rozrzuconymi w 74 krajach całego świata. Pracownicy Biblioteki brali również żywy udział w organizowaniu nowoczesnych prac bibliotecznych w Polsce, zamieszczając szereg artykułów w pismach fachowych.

            Wystawa zwracała również uwagę na osiągnięcia we współpracy z nauczycielstwem i szkołami, prowadzonej przez cały szereg pracowników Instytutu. Współpraca ta przejawiała się w publikowaniu w czasopismach dla nauczycieli artykułów popularyzujących osiągnięcia współczesnej biologii, podających metody techniczne zbierania i konserwowania eksponatów edukacyjnych. Szereg tłumaczeń podręczników do książek popularno-naukowych został dokonany przy współudziale pracowników Instytutu. Niektórzy opracowali ksiązki popularne, dotyczące różnych zagadnień przyrodniczych. W końcu kilku pracowników zajmowało się popularyzacją masową, zamieszczając dziesiątki artykułów w pismach codziennych, tygodnikach i miesięcznikach.

            Pracownicy naukowi wiele czasu poświęcili na badania terenowe, które objęły nie tylko teren Polski, ale również cały Półwysep Bałkański, Węgry, część Francji, Anglii i Niemiec. Wyjazdy zagraniczne miały miejsce w latach 1947-1954.

Na postawie materiałów archiwalnych MiIZ PAN. 

a

Wystawa miała na celu pokazanie dorobku fotograficznego członków Koła Warszawskiego Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego, wzbudzenie zainteresowań  ptakami jako elementem piękna przyrody i nawiązanie kontaktu z ornitologami – amatorami nie objętymi dotąd działalnością Koła.

            Autorami wystawionych 120 zdjęć byli członkowie Koła Warszawskiego Sekcji Ornitologicznej przy Polskim Towarzystwie Zoologicznym. Wśród nich znajdowali się ludzie zajmujący się ptakami zawodowo – pracownicy instytutów naukowych, większość jednak stanowili amatorzy traktujący ornitologię jako hobby – przyjemne wypełnienie czasu po pracy, cel niedzielnych wycieczek za miasto, odprężające zajęcie podczas urlopu. Obserwacja ptaków stanowiła dla tych ludzi okazję zbliżenia do przyrody i wzbogacenia swej wiedzy o niej. Jednocześnie wyniki spostrzeżeń poczynionych podczas urlopu spędzonego w Bieszczadach, na Helu czy nad Jeziorem Augustowskim były nieraz źródłem wartościowych dla nauki informacji. O tym jaką pasją może być śledzenie życia ptaków, niech świadczy fakt istnienia w szeregu krajów (np. Anglia, Niemcy, Stany Zjednoczone) setek klubów zrzeszających tysiące ornitologów – amatorów. Niektóre z tych klubów zrzeszających wydają własne pisma, stojące nieraz na wysokim poziomie i dostarczające nauce niezmiernie cennych materiałów. Warszawskie Koło Sekcji Ornitologicznej powstało wiosną 1958 roku. W roku otwarcia wystawy liczyło ponad 70 osób. Członkowie Koła i jego sympatycy spotykali się co miesiąc przy kawie w celu omówienia problemów związanych ze wspólnymi zainteresowaniami, obejrzenia filmu przyrodniczego czy umówienia się na wspólną wycieczkę

Na postawie materiałów archiwalnych MiIZ PAN. 

Więcej informacji: TUTAJ

Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa w Warszawie

Muzeum Okręgowe w Chełmie

Muzeum Rybołówstwa Morskiego w Świnoujściu

Muzeum - Pałac Lubomirskich w Przeworsku

Muzeum Okręgowe w Krośnie

Muzeum Regionalne w Janowie Lubelskim

Muzeum w Tomaszowie Mazowieckim

Państwowe Muzeum w Białymstoku

Muzeum Regionalne w Ostródzie

Muzeum Okręgowe w Rzeszowie

Muzeum Przyrody w Drozdowie

Wystawa przedstawiała zróżnicowanie świata zwierząt Ameryki Południowej – kontynentu fascynującego przyrodniczo ale mało znanego. Pokazywała około 600 okazów bezkręgowców należących do ponad 400 gatunków i około 250 okazów kręgowców reprezentujących 230 gatunków. W przeważającej części były to endemity krainy neotropikalnej.

Wystawione zostały szkielety gąbek i koralowców ciepłych wód Morza Karaibskiego i zachodniej części Atlantyku. W akwarium pływały ryby słodkowodne pochodzące z Ameryki Południowej, znane i hodowane na całym świecie. Duże wrażenie robiły zamieszkujące ten kontynent największe bezkręgowce: pajęczaki, wije i owady. Można było podziwiać piękno barw olśniewających motyli, słusznie porównywanych do latających kwiatów. Są one często większe od bajecznie kolorowych kolibrów, najmniejszych ptaków świata. Godne uwagi były również wielobarwne papugi, wielkodziobe tukany, olbrzymi nandu, posługujący się echolokacją tłuszczak, święty ptak Azteków i Majów – kwezal herbowy oraz symbol Andów – kondor. Warto było zwrócić uwagę na śmiertelnie jadowite węże: żararaki, surukuku, grzechotnika straszliwego i koralówkę. Interesujące ssaki należały do szczerbaków: leniwce, pancerniki oraz mrówkojady.

Prezentowanych zwierząt na ogół nie można oglądać ani w ogrodach zoologicznych, ani w wielu muzeach, ponieważ obecnie w większości krajów Ameryki Południowej obowiązuje zakaz łowienia i wywozu przedstawicieli rodzimej fauny. Muzeum i Instytut Zoologii PAN jest jedną z kilku placówek na świecie, posiadających i eksponujących liczne gatunki zwierząt południowoamerykańskich. Większość eksponatów została zebrana przez polskich uczonych i podróżników w latach 1865-1924. Na wystawie zostały pokazane ponadto formacje klimatyczno-roślinne Ameryki Południowej oraz zagrożone i ginące gatunki zwierząt. Omówiono także pochodzenie i rozwój fauny tego kontynentu.

Źródło:

Wąsowska M., Winiszewska-Ślipińska G., Wiśniewska K., Mikołajczyk W. 1997. Informator o wystawie Zwierzęta Ameryki Południowej ze zbiorów Muzeum i Instytutu Zoologii PAN. Archiwum MiIZ PAN.